Fensitesi.net

OKULUMUZUN AĞAÇLARI*

Bu yaşamın görünümünde bir müthişlik var; birbirinden farklı güçleriyle bir ya da birkaç biçime yaşam verilmekte ve bu gezegen, sabit yer çekimi yasasına göre devir yapmaktayken çok da basit olan bir başlangıçtan en güzel ve en harika sonsuz biçimlerde evrilerek var oluyorlar. (C. Darwin)

Ağaçlar da Darwin’in bahsettiği o müthis evrilmeden paylarını almış görünüyorlar. Bulunan ilk ağaç fosili sayılan “Wattieza”, kaynaklara göre  385 milyon yıl önce yaşamış, yaklaşık 8 metre uzunlupunda çiçeksiz bir bitkidir.   Wattieza ağacının o zamanlarda yerküre üzerinde gitgide  daha çok alana yayılmasıyla başka canlılara ev sahipliği yaparak canlı çeşitliliğinin artmasına ve farklı türlerin ortaya çıkmasına olanak sağladığı düşünülüyor.  Yan tarafta bulunan “Wattieza” ağacı fosilini ve ağacın tahmin edilen görümünün çizimini görüyorsunuz.

Bizlere neredeyse “her şey ağaçlarla başladı” dedirtecek olan  bu hikaye bulunan fosillerle de kanıtlanıyor.

Okulumuza gelirken veya bahçeye her çıktığımızda karşımızda bu tarihi yaşam ortamlarının evrimleşmiş torunlarını  görmek ne kadar heyecan verici değil mi?

Okulumuzdaki ağaçların mevsimlerle değişimiyle zamanın  akışını izliyor gibiyiz. Kışın öylece uyuyor gibi görünen bu canlılar baharın gelmesiyle canlanıp çiçeklerle donandılar.  Çiçeklerin meyveye durduğu şu günlerde ise sıkı bir çalışma içinde gibiler.

Sizler her yıl okulda yeni bir sınıfa geçtikçe ağaçlar da sizinle birlikte büyüyorlar. Pek çoğunuzun ağaçları çok sevdiğini ve onları kendinize yakın hissettiğinizi biliyoruz. Peki hiç bahçemizdeki ağaçları yakından tanımayı istediniz mi?

İşte bir grup 5. sınıf öğrencisi arkadaşınız bu yıl bahçemizdeki ağaçlarla ilgili alışmalar yaptılar. “Ağaç nedir?”  sorusu ile başladıkları araştırmalarında çamlardan başlayarak bahçedeki ağaç türlerini tanımaya çalıştılar. Bütün çamlar birbirine benzese de onların da kendi aralarında türleri olduğunu fark ettiler, bu çalışmalarını “Okullarda Orman” grubu ile de paylaştılar.

Her perşembe günü öğle araları toplandığımız bu çalışmada  “Türkiye’nin Ağaçları ve Çalıları” kitabından yararlandılar. Oradan ağaç türlerinin isimlerini bulmaya çalıştılar.

Onlara isimleriyle seslenirken, onları daha yakından tanırken  aynı ekosistemde yaşayan canlılar olarak yaşamanın ve yaşatmanın ne kadar önemli olduğunu tecrübe ettiler. Hem ağaçlarla arkadaş oldular, hem de ortak bir amaç için çalışırken kendi aralarındaki arkadaşlık ilişkileri daha çok gelişti.

Bir yazarın ağaç ile olan ilişkisini “Alıç Ağacı İle Sohbetler” kitabı ile tanıdılar ve  yazarın bu ilişkisinde kendileri ile ortak noktalar buldular. Kitabın ön sözünü birlikte okuyarak duygularını paylaştılar.
Ağaç tohumlarını tanıyarak bahçemizin bir bölümüne minik bir sera oluşturdular. Bu alanı sık sık ziyaret ederek, başka arkadaşlarını da oraya götürerek tohumların çimlenme serüvenine ortak oldular.

Bahçemizde o kadar farklı çeşitte ve boyda ağaçlar var ki, bu gözle bakarak öğle araları arkadaşlarınız ile bahçeyi dolaşıyorken kendimizi  çoğu kez bir ormanda dolaşıyor gibi hissettik.   Sonra arkadaşlarınız bahçemizden sevdikleri  bir ağacı seçip onunla  veya genel olarak ağaçlarla ilgili çeşitli kaynaklardan da yararlanarak yazılar yazdılar. Şimdi sözü onlara bırakıyoruz.

SALKIM SÖĞÜT ve BEN

Merhaba arkadaşlar! Benim adım Aslı Naz Oymak. 11 yaşındayım ve Ankara’da ODTÜ’de okuyorum. Burada öğretmenim Fulda Bol ile bir ağaç kulübüne gidiyorum ve arkadaşlarımla hem ağaç dikiyor, hem de onları inceliyoruz. Bu kulüpte hem eğleniyor hem de öğreniyoruz.
Bu gün sizlere Salkım Sögüt ağacı ile olan geçmişimden bahsedeceğim ve onunla ilgili biraz bilgi vereceğim.

Ben ODTÜ GVO’na yeni başladığımda ana sınıfındaydım. Çok heyecanlıydım. Girdiğimde okulun bahçesinde üç tuhaf ağaç gördüm. Öğretmenime “bunlar ne ağacı?” diye sorduğumda “onlar Salkım Söğütler” dedi. “onlar da senin gibi yeniler”.

Gidip onlara sarıldım. O günden beri her öğle teneffüsü onlara bir kez sarıldım. Yıllar geçti 4. sınıf oldum. Ağaçlar kesilmeyecek durumda kökleriyle toprağa bağlanmışlardı. 5. sınıf olduğumda başka bir binaya geçtiğim için o ağaçlardan uzaklaştım. Ama yine onlara gtmeye devam ettim. O ağaçları hep sevdim. Bu yıl da “Okulumun Ağaçları”  grubu ile ağaç dikerek buraları yeşillendiriyorum.

Şİmdi sizlere Salkım Söğüt ile ilgili bir kaç bilgi vereceğim Yaprakları ve dalları gövdeden aşağı doğru sarkar. Bir Söğüt türüdür. Nemli ortamları sever. Dalları ince ve uzundur. Sonbahada yaprakları tamamen turuncu olur ve harika bir görünüm verir. Normalde zeytin yeşilidir. Toprağı öbür ağaçlardan farklı bir bakım ister. İşte Salkım Söğüt ile ilgili bilgiler. Burada hikayein sonuna geliyoruz. İyi günler ve iyi akşamlar dilerim.

Aslı Naz Oymak, 5İ

EBE KARAÇAMI

Ben bu ağacı seçtim, çünkü üst kısmı çok garip ve aynı pofuduk saç gibi duruyor. Bu ağacın özellikleri ise dipten çıkmış sık dalları ve küre biçiminde ilginç bir görümünün olması. Ebe Karaçamı Bolu Çaydurt yakınlarında küçük bir topluluğa sahiptir.

Tolga TEBEROĞLU, 5İ

ŞEKER AKÇAAĞACI

İki çenekliler sınıfında ve Akçaağaçgiller ailesinden olan Akçaağaçlar cinsinden Şeker akçaağacı (Acer Sarcharum) benim sevdiğim ağaçlardan biridir. Uzun olduğu için görkemlidir. Çoğu ağaçtan uzundur.

Vücudu kahverengi gridir ve gövde gençken düz, yaşlanınca çatlar. Vatanı Kuzey Amerika’nın Atlas Okyanusu sahilleridir. Ayrıca Kanada bayrağı üzerindeki sembol Şeker Akçaağacı yaprağıdır. 18. yüzyılda Avrupa’ya getirilmiştir. Bu gün bir çok ülkede yetişiyor. Odunu çok değerlidir. Gövde öz suyundan tatlı bir şurup ve şeker elde edilir.

Ayrıca yaprakları çok  ilginçtir. 8-13 cm boyunda, 8-15 cm yaprakları vardır. Üst yüzü yeşildir.

Egemen DAĞ, 5İ

BENİM AĞACIM ÇINAR

Biz bir grup olarak çalışıyoruz ve ağaç tohumları dikiyoruz.  Bu etkinlikte benim en sevdiğim bölümü ağaçları gözlemleyip, onlarla ilgili bilgiler öğrenmek ve onlarla fotoğraf çekilmek.

Bu fotoğrafta okul bahçemizdeki çınar ağacını görüyorsunuz. Çınar ağaçlarına dere, ırmak ve nehir kenarlarında karşılaşabilirsiniz. Bu ağaçlar zararlı gazlardan ve tozdan daha az etkilendikleri için büyük şehirlerin parklarında bolca bulunmaktadır. Hızlı büyürler ve uzun ömürlüdürler.

Bu etkinliği ilk seçtiğimde çok iyi bir şey olduğunu ve çok eğlenceli olduğunu bilmiyordum. Bir süre sonra çok eğlenmeye başladım, hem de sınıf arkadaşlarımla daha iyi arkadaş olduk.

Gönen ERTUNÇ, 5İ

OKULUMUN AĞAÇLARI

Ağaçlar hepimiz için çok önemlidir. Biz buna farkındalık kazandırmak için bu timi kurduk. Biz bu grupta ağaçları araştırıyor, tohumlar dikip onları nasıl daha iyi büyütebileceğimiz ile ilgili stratejiler geliştirip büyütmeye çalışıyoruz.

Bu ağaç ilkokul tarafında bulunan bir dişbudak ağacı. Dişbdak ağaçlarının tohumlarını havaya attığınızda yere dönerek düşerler, bu özelliklerini çok seviyorum. Yaprakları dökülse de tohumları çoğu kez üzerinde kalırlar.

Alper Nihat Nazlı, 5İ

AĞAÇLAR

Ağaçlar ne ifade eder senin için, bir büyük odun parçası mıdır? Yoksa bir yaşam kaynağı, gelinlikli bir melek midir?

Benim için her şeydir ağaçlar, dertlerimi dinleyen bir annedir. En güzelleri ise Japon elmalarıdır, sanki o pembe çiçekleri onlara bir gelinlik giydirmiştir. Güzel yüzlü bir peridirler, ben onları çok severim. Sizin yerinizde olsam ben de onları severdim.

A h ne güzelsiniz,
Ğ <3 <3 <3
A klımı
Ç elersiniz.
L eylak gibi uzar çiçekleriniz,
A kın eder kokuları her yere,
R esmini çizemem, mutluluk çizilebilir mi hiç?

Sevgi SELVİ, 5İ

KAYNAKLAR:

http://www.livescience.com/1439-world-tree-reconstructed.html

Zimmer, C. (n.d.). The Tangled Banks An Introduction to Evolution (Second ed.). Greenwood Village, Colorado: Roberts&Company.

Mamıkoğlu, N.G. (2007)Türkiye’nin Ağaçları ve Çalıları (5. Baskı) İstanbul: NTV Yayınları

Birand, H. (1968)Alıç Ağacı ile Sohbetler (1. Baskı) Ankara: ONGUN Kardeşler Matbaası

*Yazımız “Elma Çekirdeği” dergisinde yayınlanmıştır.